Manhaj Imam Ash‘ari Dalam Berinteraksi Dengan Sifat Khabariyyah Menerusi Kitab Al-Ibanah
The Methodology of Imam Ash‘ari in Engaging with Sifat Khabariyyah Through the Book al-Ibanah
Keywords:
Sifat Khabariyyah, al-Ithbat bi La Kayfiyyah, Tafwid al-Ma‘na, Tafwid al-KayfiyyahAbstract
Imam Abu al-Hasan al-Ash‘ari (Imam Ash‘ari) produced various works that discuss the authentic manhaj (methodology) of engaging with Sifat Khabariyyah. He adopted two distinct approaches through different writings: the Ithbat and Tafwid. Among the challenges that arose were the differing views of later scholars regarding Imam Ash‘ari’s final manhaj. This led proponents of sect Ithbat to question the sect of Tafwid and vice versa. Unlike the phenomenon of ikhtilaf, this study seeks to identify the manhaj (methodology) adopted by Imam Ash‘ari in his work, al-Ibanah, by referencing three distinct text versions. This research aims to ascertain the concepts and principles of Ithbat that Imam Ash'ari affirmed in al-Ibanah. The study employs a qualitative approach, applying library research techniques, including data collection and analysis. The findings indicate that in al-Ibanah, Imam Ash‘ari adopted the manhaj al-Ithbat bi-la Kayfiyyah, affirming attributes like istiwa’, nuzul, wajh, yad, ‘ayn, and curb, while negating al-hudud, such as corporeality, physical composition, spatial location, movement or displacement, sitting, and other similar traits. These findings can serve as a foundation for reconciling the sects of Ithbat and Tafwid, thereby strengthening the Muslim community's comprehension of the categorisation of Ahl al-Sunnah wa al-Jama‘ah scholars into three groups: Ahl al-Hadith, Ash‘ariyyah, and Maturidiyyah.
Imam Abu al-Hasan al-Ash‘ari (Imam Ash‘ari) telah menghasilkan pelbagai karya yang membincangkan tentang manhaj yang sahih dalam berinteraksi dengan Sifat Khabariyyah. Menerusi karya-karya yang berlainan, beliau telah menerima pakai dua aliran yang berbeza iaitu aliran Ithbat dan aliran Tafwid. Antara permasalahan yang timbul ialah para ulama terkemudian telah berbeza pendapat ketika membincangkan tentang manhaj terakhir Imam Ash‘ari. Ini menyebabkan para pendukung aliran Ithbat dalam kalangan Hanabilah telah mempertikaikan aliran Tafwid yang didukungi oleh Asha’irah dan demikian juga sebaliknya. Berbeza daripada fenomena percanggahan pendapat sedemikian, kajian ini dilakukan untuk mengenal pasti manhaj yang telah diterima pakai oleh Imam Ash‘ari menerusi penulisan kitab al-Ibanah dengan merujuk kepada tiga versi yang berbeza. Objektif kajian ini adalah untuk mengenal pasti konsep dan prinsip Ithbat yang telah diberi perakuan oleh Imam Ash‘ari menerusi kitab al-Ibanah. Kajian ini dilakukan dengan mengaplikasikan metode kualitatif menerusi kajian kepustakaan dengan menggunakan metode pengumpulan data dan metode analisis data. Kajian ini mendapati bahawa menerusi penulisan kitab al-Ibanah, Imam Ash‘ari telah menerima pakai manhaj al-Ithbat bi-la Kayfiyyah, di mana beliau telah mengisbatkan sifat istiwa’, nuzul, wajh, yad, ‘ayn dan qurb beserta dengan menafikan sifat al-huduth (sifat-sifat baharu) seperti berjisim, beranggota, bertempat, bergerak atau berpindah tempat, duduk dan sebagainya. Dapatan kajian ini boleh dijadikan asas pengharmonian antara aliran Ithbat dan aliran Tafwid, sekali gus boleh memperbetulkan kefahaman masyarakat Islam terhadap pengertian aliran Ithbat dalam berinteraksi dengan Sifat Khabariyyah menurut penjelasan Imam Ash’ari menerusi kitab al-Ibanah.
Downloads
References
Abid bin Muhammad Noor (2014), Aqidah Yang Membawa Ke Syurga, Shah Alam: Ultimate Print Sdn. Bhd.
Abu Hanifah, al-Nu‘man b. Thabit “Matn al-Fiqh al-Akbar” di dalam: Mulla ‘Ali al-Qari (2007), Sharh al-Fiqh al-Akbar, c. 2, Bayrut: Dar al-Kutub al-‘Ilmiyyah.
Abu Shadi, Ibrahim (2007), al-Ikhtiyarat al-‘Aqa’idiyyah li al-Imam al-Albani, al-Qahirah: Dar al-Ghadd al-Jadid.
al-Albani, Muhammad Nasir al-Din "Muqaddimah al-Muhaqqiq" dalam: Muhammad bin Ahmad al-Dhahabi (2010), Mukhtasar al-‘Uluww, bi-Ishraf Zuhayr al-Shawish, c. 3, Bayrut: al-Maktab al-Islami.
al-Ash‘ari, al-Imam Abu al-Hasan ‘Ali b. Isma‘il (1977), al-Ibanah ‘an Usul al-Diyanah, tq. Dr. Fawqiyyah Husayn Mahmud, Bayrut: Dar al-Kutub al-‘Ilmiyyah.
al-Ash‘ari, al-Imam Abu al-Hasan ‘Ali b. Isma‘il (1998), al-Ibanah ‘an Usul al-Diyanah, ta‘liq ‘Abd Allah Mahmud Muhammad ‘Umar, Bayrut: Dar al-Kutub al-‘Ilmiyyah.
al-Ash‘ari, al-Imam Abu al-Hasan ‘Ali b. Isma‘il (2010), al-Ibanah ‘an Usul al-Diyanah, tq. Bashir Muhammad ‘Uyun, c. 4, Damshiq: Maktabah Dar al-Bayan.
al-Ash‘ari, al-Imam Abu al-Hasan (2009), Maqalat al-Islamiyyin wa Ikhtilaf al-Musallin, tq. Ahmad Jad, c. 2, al-Qahirah: Dar al-Hadith.
al-Ash‘ari, al-Imam Abu al-Hasan (2022), Maqalat al-Islamiyyin wa Ikhtilaf al-Musallin, tq. Dr. al-Sa‘id b. Sabir b. ‘Abduh Ibrahim, al-Riyad: Dar al-Fadilah.
al-Ash‘ari, al-Imam Abu al-Hasan ‘Ali b. Isma‘il (2012), al-Luma‘ fi al-Radd ‘ala Ahl al-Bida‘, ed. Muhammad Amin al-Dannawi, Bayrut: Dar al-Kutub al-‘Ilmiyyah.
al-Ash‘ari, al-Imam Abu al-Hasan ‘Ali b. Isma‘il (2012), Istihsan al-Khawd fi ‘Ilm al-Kalam, ed. Muhammad Amin al-Dannawi, Bayrut: Dar al-Kutub al-‘Ilmiyyah.
al-Ash‘ari, al-Imam Abu al-Hasan (2002), “Risalah ila Ahl al-Thaghr”, tq. ‘Abd Allah Shakir Muhammad al-Junaydi, c. 2, al-Madinah al-Munawwarah: Maktabah al-‘Ulum wa al-Hikam.
al-‘Asqalani, al-Hafiz Ahmad b. ‘Ali b. Hajar (2000), Fath al-Bari bi-Sharh Sahih al-Bukhari, al-Qahirah: Maktabah al-'Ilm.
Azwira Abdul Aziz, Dr. (2011), Pegangan Ahli Sunnah Dan Pendustaan Zamihan Terhadap Ulama Mereka, Kuala Lumpur: Pustaka al-Ikhlas Enterprise.
al-‘Asri, Dr. Sayf b. ‘Ali (2010), al-Qawl al-Tamam bi-Ithbat al-Tafwid Madhhaban li al-Salaf al-Kiram, c. 2, ‘Amman: Dar al-Fath li al-Dirasat wa al-Nashr.
al-‘Asri, Dr. Sayf b. ‘Ali (2022), al-Qawl al-Tamam bi-Ithbat al-Tafwid Madhhaban li al-Salaf al-Kiram, c. 4, ‘Amman: Dar al-Fath li al-Dirasat wa al-Nashr.
Basmeih, Abdullah (1995), Tafsir Pimpinan Ar-Rahman Kepada Pengertian Al-Quran, Kuala Lumpur: Percetakan Nasional Malaysia Berhad.
al-Baqillani, al-Qadi Abu Bakr Muhammad b. Tayyib (1987), Tamhid al-Awa’il wa Talkhis al-Dala’il, tq. Al-Shaykh ‘Imad al-Din Ahmad Haydar, Bayrut: Muassasah al-Kutub al-Thaqafiyyah.
al-Bayhaqi, al-Hafiz Abu Bakr b. al-Husayn b. ‘Ali (t.t), Al-Asma’ wa al-Sifat, tq. Fu’ad b. Siraj ‘Abd al-Ghaffar, al-Qahirah: al-Maktabah al-Tawfiqiyyah.
al-Bayhaqi, al-Hafiz Abu Bakr b. al-Husayn b. ‘Ali (1999), al-I‘tiqad wa al-Hidayah ila Sabil al-Rashad, tq. Abu ‘Abd Allah Ahmad b. Ibrahim Abu al-‘Aynayn, al-Riyad: Dar al-Fadilah li al-Nashr wa al-Tawzi‘.
al-Dhahabi, al-Hafiz Abu ‘Abd Allah Muhammad b. Ahmad (2010), Mukhtasar al-‘Uluww li al-‘Aliyy al-‘Azim wa Idah Sahih al-Akhbar min Saqimiha, tq. Al-Shaykh Nasir al-Din al-Albani bi-Ishraf Zuhayr al-Shawish, c. 3, Bayrut: al-Maktab al-Islami.
Ghawiji al-Albani, Wahbi Sulayman "Muqaddimah fi ‘Ilm al-Tawhid" dalam: Badr al-Din b. Jama‘ah (2005), Idah al-Dalil fi Qat‘i Hujaj Ahl al-Ta‘til, tq. Wahbi Sulayman Ghawiji al-Albani, Dimashq: Dar Iqra'.
al-Ghazali, Abu Hamid Muhammad b. Muhammad (1994), Ihya’ ‘Ulum al-Din, c. 3, Bayrut: Dar al-Khayr.
al-Ghazali, Muhammad Abu Hamid (2011), Majmu'ah Rasa'il al-Imam al-Ghazali, tq. Yasir Sulayman Abu Shadi, al-Qahirah: Dar al-Tawfiqiyyah li al-Turath.
al-Humaydi, al-Hafiz Abu Bakr ‘Abd Allah b. al-Zubayr "Usul al-Sunnah" dalam: Nukhbah min al-‘Ulama' (2013), al-Dalil al-Rashid ila Mutun al-'Aqidah wa al-Tawhid, c. 2, al-Qahirah: Dar al-Istiqamah.
al-Muzani, al-Imam Isma‘il b. Yahya "Sharh al-Sunnah" dalam: Nukhbah min al-‘Ulama' (2013), al-Dalil al-Rashid ila Mutun al-‘Aqidah wa al-Tawhid, c. 2, al-Qahirah: Dar al-Istiqamah.
Ibn al-‘Arabi, al-Qadi Abu Bakr Muhammad b. ‘Abd Allah (1990), Qanun al-Ta’wil, tq. Muhammad al-Sulaymani, c. 2, Bayrut: Dar al-Gharb al-Islami.
Ibn ‘Asakir, Abu al-Qasim ‘Ali b. al-Hasan b. Hibat Allah (2017), Tabyin Kadhib al-Muftari fi-ma Nusiba ila al-Imam Abi al-Hasan al-Ash‘ari, tlq. Muhammad Zahid al-Kawthari, al-Qahirah: al-Maktabah al-Azhariyyah li al-Turath.
Ibn Furak, Abu Bakr Muhammad b. al-Hasan al-Isbahani (2003), Mushkil al-Hadith aw Ta'wil al-Akhbar al-Mutashabihat, Dimashq: al-Ma'had al-Faransi li al-Dirasat al-'Arabiyyah.
Ibn Hanbal, al-Imam Ahmad b. Muhammad (2003), al-Radd 'ala al-Jahmiyyah wa al-Zanadiqah, tq. Sabri b. Salamah Shahin, al-Riyad: Dar al-Thabat li al-Nashr wa al-Tawzi'.
Ibn Hanbal, al-Imam Ahmad b. Muhammad "Usul al-Sunnah" dalam: Nukhbah min al-'Ulama' (2013), al-Dalil al-Rashid ila Mutun al-'Aqidah wa al-Tawhid, c. 2, al-Qahirah: Dar al-Istiqamah.
Ibn Hazm, 'Ali b. Ahmad (2003), al-Fasl fi al-Milal wa al-Ahwa' wa al-Nihal, tq. Ahmad al-Sayyid Sayyid Ahmad 'Ali, al-Qahirah: al-Maktabah al-Tawfiqiyyah.
Ibn Jama‘ah, Badr al-Din Muhammad b. Ibrahim b. Sa‘d Allah (2005), Idah al-Dalil fi Qat‘i Hujaj Ahl al-Ta‘til, tq. Wahbi Sulayman Ghawiji al-Albani, Damshiq: Dar Iqra’.
Ibn al-Jawzi, Abu al-Faraj ‘Abd al-Rahman al-Hanbali (2000), Daf` Shubah al-Tashbih bi Akuff al-Tanzih, tq. Hasan al-Saqqaf, c. 4, ‘Amman: Dar al-Imam al-Nawawi.
Ibn al-Jawzi, Abu al-Faraj ‘Abd al-Rahman al-Hanbali (2005), Sayd al-Khatir, tq. Dr. al-Sayyid ‘Imran wa al-Ustadh Sayyid Ibrahim, al-Qahirah: Dar al-Hadith.
Ibn Kathir, al-Hafiz ‘Imad al-Din Isma‘il b. ‘Umar (2017), Kitab al-‘Aqa’id, tq. Dr. Diya’ Muhammad al-Mashhadani, ‘Amman: Dar al-Fath li al-Dirasat wa al-Nashr.
Ibn Kathir, al-Hafiz ‘Imad al-Din Abu al-Fida’ Isma`il (1994), Tafsir al-Qur’an al-‘Azim, taqdim: ‘Abd al-Qadir al-Arna’ut, Dimashq: Maktabah Dar al-Fayha’.
Ibn Khuzaymah, Abu Bakr Muhammad b. Ishaq (2018), Kitab al-Tawhid wa Ithbat Sifat al-Rabb ‘Azz wa Jall, tq. Dr. ‘Abd al-‘Aziz b. Ibrahim al-Shahwan, c. 10, j. 1, al-Riyad: Maktabah al-Rushd Nashirun.
Ibn al-Mu‘allim, Muhammad b. Muhammad b. ‘Uthman b. ‘Umar (2019), Najm al-Muhtadi wa Rajm al-Mu‘tadi, Dimashq: Dar al-Taqwa.
Ibn Qayyim al-Jawziyyah (2006), Bada’i‘ al-Fawa’id, tq. Sayyid ‘Imran dan ‘Amir Salah, al-Qahirah: Dar al-Hadith.
Ibn al-Qayyim, Abu ‘Abd Allah Muhammad Abi Bakr (1988), Ijtima‘ al-Juyush al-Islamiyyah ‘ala Ghazw al-Mu‘attilah wa al-Jahmiyyah, tq. Dr. ‘Awwad ‘Abd Allah al-Mu‘tiq, al-Riyad: Matba‘ah al-Farazdaq al-Tijariyyah.
Ibn Qudamah al-Maqdisi (2004), Matn Lum‘ah al-I‘tiqad al-Hadi ila Sabil al-Rashad, al-Mansurah: Dar Ibn Rajab.
Ibn Qudamah al-Maqdisi (1986), Ithbat Sifat al-‘Uluww, tq. Badr b. ‘Abd Allah Badr, al-Kuwayt: al-Dar al-Salafiyyah.
Ibn Qudamah al-Maqdisi, Muwaffaq al-Din ‘Abd Allah b. Ahmad (2002), Dhamm al-Ta’wil (Bayan Madhhab al-Salaf fi Asma’ Allah ‘Azz wa Jall wa Sifatih), ta‘liq Abu Malik Muhammad b. Hamid b. ‘Abd al-Wahhab, al-Iskandariyyah: Dar al-Basirah.
Ibn Taymiyyah, Taqiy al-Din Ahmad b. ‘Abd al-Halim b. ‘Abd al-Salam (2021), al-Mas’alah al-Hamawiyyah fi al-Istiwa’ wa al-Sifat al-Khabariyyah, tq. Dr. Daghish b. Shubayb al-‘Ajami, Kuwayt: Dar al-Khizanah.
Ibn Taymiyyah, Taqiy al-Din Ahmad b. ‘Abd al-Halim (t.t), al-Iklil fi al-Mutashabih wa al-Ta’wil, ed. Muhammad al-Shaymi Shahatah, Iskandariyyah: Dar al-Iman.
Ibn Taymiyyah, Taqiy al-Din Ahmad b. ‘Abd al-Halim (2006), Majmu‘ah al-Fatawa, tq. Farid ‘Abd al-‘Aziz al-Jundi wa Ashraf Jalal al-Sharqawi, al-Qahirah: Dar al-Hadith.
Ibn Taymiyyah, Taqiy al-Din Ahmad b. ‘Abd al-Halim (2000), Majmu‘ah al-Rasa’il wa al-Masa’il, ed. Muhammad Rashid Rida, Bayrut: Dar al-Kutub al-‘Ilmiyyah.
Ibn Taymiyyah, Taqiy al-Din Ahmad b. ‘Abd al-Halim (1391 H), al-Risalah al-Tadmuriyyah (Mujmal I‘tiqad Ahl al-Sunnah), c. 2, Bayrut: al-Maktab al-Islami li al-Tiba‘ah wa al-Nashr.
Ibn Taymiyyah, Taqiy al-Din Ahmad b. ‘Abd al-Halim (2001), Sharh al-‘Aqidah al-Asfahaniyyah, tq. Sa‘id b. Nasr b. Muhammad, al-Riyad: Maktab al-Rushd.
Ibn Taymiyyah, Taqiy al-Din Ahmad b. ‘Abd al-Halim (1993 H), Sharh Hadith al-Nuzul, tq. Muhammad ‘Abd al-Rahman al-Khumays, al-Riyad: Dar al-‘Asimah.
Ismail b. Omar (2017), Manhaj Aqidah Ahli Assunnah Wal Jamaah, c. 3, Shah Alam: Ultimate Print Sdn. Bhd.
Ismail Lutfi al-Fatoni, Dr. (2007), Hakikat Ahli Sunnah Wal Jama‘ah Dan Peranan Ulama’nya, Kota Bharu: Dian Darulnaim Sdn. Bhd.
al-Jaza'iri, Shams al-Din (2017), Judhur al-Bala' al-Hashawiyyah al-Mutamaslifah, c. 2, al-Jaza'ir: Dar al-Ma'rifah.
al-Jilani, al-Shaykh ‘Abd al-Qadir (2006), al-Ghunyah li Talibi Tariq al-Haqq ‘Azza wa Jalla fi al-Akhlaq wa al-Tasawwuf wa al-Adab al-Islamiyyah, al-Qahirah: Sharikat al-Quds li al-Nashr wa al-Tawzi‘.
Johari bin Mat, Dr., 2009. “Imam Abu al-Hasan al-Ash‘ari: Satu Kajian Tentang Manhaj Aqidahnya” dalam: Sumbangan Imam Abul Al-Hasan Al-Ash‘ari Dalam Pembangunan Ummah, Kota Bharu: Dian Darulnaim Sdn. Bhd.
Khalid et al., Haji Osman Haji (2006), Kamus Besar Arab – Melayu Dewan, Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
al-Khallal, Abu Bakr Ahmad b. Muhammad Harun (2018), Kitab al-Sunnah, tq. Abu ‘Abd Allah ‘Adil b. ‘Abd Allah Alu Hamdan, c. 3, Jaddah: Dar al-Awraq al-Thaqafiyyah.
al-Lalaka’i, al-Hafiz Abu al-Qasim Hibat Allah b. al-Hasan (2004), Sharh Usul I‘tiqad Ahl al-Sunnah wa al-Jama‘ah min al-Kitab wa al-Sunnah wa Ijma` al-Sahabah wa al-Tabi‘in wa man ba‘dahum, tq. al-Ustadh Sayyid ‘Imran, al-Qahirah: Dar al-Hadith.
al-Khumays, Muhammad ‘Abd al-Rahman, Prof. Dr. (2015), al-Fiqh al-Akbar li al-Imam Abi Hanifah Sharhan wa Dirasatan, al-Riyad: Maktabah Nashirun.
al-Mahmud, Dr. ‘Abd al-Rahman b. Salih (1995), Mawqif Ibn Taymiyyah min al-Asha‘irah, al-Riyad: Maktabah al-Rushd.
al-Maqdisi, Ibn ‘Abd al-Hadi (1432 H), al-‘Uqud al-Durriyyah fi Dhikr Ba‘d Manaqib Shaykh al-Islam Ibn Taymiyyah, tq. ‘Ali b. Muhammad al-‘Imrani, Makkah al-Mukarramah: Dar ‘Alam al-Fawa’id.
Muhammad bin ‘Abd al-Wahhab. ‘Aqidah al-Imam Muhammad bin ‘Abd al-Wahhab. dalam: Nukhbah min al-‘Ulama’ (2013: 585-590), al-Dalil al-Rashid ila Mutun al-‘Aqidah wa al-Tawhid, al-Qahirah: Dar al-Istiqamah.
Muhammad Rashidi Wahab dan Syed Hadzrullathfi Syed Omar, “Takwilan Nas-nas Mutashabihat Dalam Kalangan Salaf” artikel ilmiah terbitan Global Journal Al-Thaqafah (GJAT), Disember 2012.
Muhammad Rashidi Wahab .2019. Pendalilan Mantiq Al-Ash‘ari Dalam Akidah Ketuhanan” tesis Ph.D Akademi Pengajian Islam Universiti Malaya, Kuala Lumpur, tahun 2019.
al-Nashshar, Prof. Dr. ‘Ali Sami (2008), Nash'ah al-Fikr al-Falsafi fi al-Islam, j. 1, al-Qahirah: Dar al-Salam.
al-Nawawi, Abu Zakariyya Yahya b. Sharaf (1997), al-Minhaj Sharh Sahih Muslim ibn al-Hajjaj, tq. Al-Shaykh Khalil Ma’mun Shiha, Bayrut: Dar al-Ma`rifah.
al-Naysaburi, Muslim b. al-Hajjaj (2005), Sahih Muslim, Bayrut: Dar al-Ma'rifah.
al-Qaradawi, al-Imam Yusuf (2005), Fusul fi al-'Aqidah Bayn al-Salaf wa al-Khalaf, al-Qahirah: Dar Wahbah.
al-Qurtubi, Muhammad bin Ahmad (1996), al-Jami‘ li Ahkam al-Qur’an, c. 6, Bayrut: Dar al-Kutub al-‘Ilmiyyah.
al-Rawi, al-Shahid Ahmad Mukhlis (2013), al-Wasit fi ‘Aqa‘id al-Imam al-Ash‘ari, ‘Amman: Dar al-Nur al-Mubin li al-Dirasat wa al-Nashr.
Rishwan Abu Zayd Mahmud (2021), Qawl al-Salaf fi al-Sifat al-Khabariyyah wa al-Tafriqah Bayn Madhhab Ahl al-Sunnah wa Madhhabay al-Jahmiyyah wa al-Mujassimah, c. 2, al-Qahirah: Dar Usul al-Din.
al-Sabuni, Shaykh al-Islam Abu 'Uthman Isma‘il b. ‘Abd al-Rahman (t.t), ‘Aqidah al-Salaf wa Ashab al-Hadith, tq. Muhammad b. Shams al-Din, t.tp: t.pt.
Salim, ‘Amr ‘Abd al-Mun‘im (2008), al-Manhaj al-Salafi ‘Ind al-Shaykh Muhammad Nasir al-Din al-Albani, c. 2, al-Mansurah: Dar al-Diya’.
Sha‘ban, Muhammad b. Surur (2010), al-Qawa‘id al-‘Ilmiyyah fi al-‘Aqidah wa al-Manahij wa al-Istidlal min Durus wa Kutub al-‘Allamah Muhammad Nasir al-Din al-Albani, Abu Zabi: Dar al-Imam Malik.
al-Shahrastani, Abu al-Fath Muhammad b. ‘Abd al-Karim (1994), al-Milal wa al-Nihal, tlq. Abu ‘Abd Allah al-Sa‘id al-Manduh, Bayrut: Mu’assasah al-Kutub al-Thaqafiyyah.
al-Suyuti, Jalal al-Din ‘Abd al-Rahman (2006), al-Itqan fi ‘Ulum al-Qur’an, tq. Ahmad b. ‘Ali, al-Qahirah: Dar al-Hadith.
al-Tabari, Abu Ja‘far Muhammad b. Jarir (1992), Jami‘ al-Bayan fi Ta’wil al-Qur'an, Bayrut: Dar al-Kutub al-‘Ilmiyyah.
al-Tirmidhi, Muhammad b. 'Isa b. Sawrah (2013), al-Jami' al-Kabir al-Mashhur bi-Sunan al-Tirmidhi, al-Mansurah: Dar al-Mawaddah.
al-‘Uthaymin, Muhammad b. Salih (2012), Sharh al-‘Aqidah al-Wasitiyyah, tq. Abu ‘Abd al-Rahman Tal‘at bin Ahmad Alu ‘Arafah, al-Qahirah: Maktabah Misr.
Yaacob, M. S., Omar, S. H. S., & Zin, E. I. E. W. (2023). Manhaj Ithbat Ulama Salaf dalam Berinteraksi dengan Sifat Khabariyyah Menurut Penjelasan Imam Abu Al-Hasan Al-Ashari: Manhaj Ithbat Salaf Scholars in Interacting with Characteristics of Khabariyyah According To The Explanation Of Imam Abu Al-Hasan Al-AshAri. RABBANICA-Journal of Revealed Knowledge, 4(2), 91-110.
Yaacob, N. (2023). Metode Akidah Golongan Mu ‘Tadilah Berkenaan Sifat Khabariyyah: Suatu Pengenalan: The Method of Beliefs of The Mu'tadilah Regarding The Nature of Khabariyyah: An Introduction. RABBANICA-Journal of Revealed Knowledge, 4(1), 39-54.
Yasin b. Rabi‘ (2016), Namadhij min al-Tajsim wa al-Tashbih wa al-Takfir wa al-Tadlil wa al-Tazwir ‘Ind al-Wahhabiyyah wa Ad‘iya’ al-Salafiyyah (Watha’iq Musawwarah min Kutubihim)
al-Zabidi, al-Sayyid Muhammad b. Muhammad al-Husayni (t.t), Ithaf al-Sadah al-Muttaqin bi-Sharh Ihya’ ‘Ulum al-Din, t.tp: Dar al-Fikr.
al-Zarkashi, Muhammad b. ‘Abd Allah (1994), al-Burhan fi ‘Ulum al-Qur’an, tq. Yusuf ‘Abd al-Rahman al-Mar‘ashli et al., c. 2, Bayrut: Dar al-Ma`rifah.
al-Zarqani, Muhammad ‘Abd al-‘Azim (1998), Manahil al-‘Irfan fi ‘Ulum al-Qur’an, Bayrut: Dar Ihya’ al-Turath al-‘Arabi.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.